BiH se nalazi na 78. poziciji od ukupno 156 država i Hong Konga koje su obuhvaćene u izvještaju Ekonomske slobode širom svijeta: 2015 – Godišnji izvještaj, koji je objavljen danas od strane Centra za poslovnu afirmaciju (CPA) u saradnji sa Fraser Institutom iz Kanade.
U prošlogodišnjem izvještaju, BiH je zauzimala 85. poziciju, tako da je naša država uspjela da nastavi sa kontinuitetom poboljšavanja ekonomskih sloboda počevši od 2005. godine, kada je bila rangirana na 101. poziciji. Svojim napretkom na 78. mjesto , BiH po prvi put, iako na samom kraju liste, uživa u društvu ekonomsko slobodnijih država. To je rezultat koji treba da nas motivira da nastavimo putem reformi, koji nije jednostavan ali se dugoročno isplati.
Hong Kong je ponovo na vrhu tabele, a prate ga Singapur, Novi Zeland i Švicarska. Globalno, prosječan rezultat ekonomske slobode je doživio blagi porast na 6,86 (od 10) sa 6.84 koliko je iznosio prošle godine.
5 najlošije rangiranih zemalja su: Sirija, Čad, Libija, Republika Kongo, a na samom dnu, kao i prošle godine se nalazi Venecuela.
Prema činjenično baziranim istraživanjima, ljudi koji žive u državama sa visokim nivoom ekonomske slobode uživaju veće blagostanje, više političkih i civilnih sloboda, i duži životni vijek. Temelji ekonomske slobode obuhvataju lični izbor, slobodu razmjene, i sigurnost privatne imovine.
Države koje se nalaze u prvoj kvartili stepena ekonomskih sloboda imale su u 2013. godini prosječni BDP po stanovniku od iznosu od 38.601 US$, u poređenju sa 6.986 US$ koje su imale zemlje u posljednoj kvartili.
Štaviše, prosječan prihod najsiromašnijih 10 procenata u ekonomsko najslobodnijim zemljama u 2013. godini, sa 9.881 US$, je bio mnogostruko veći of ukupnog prosječnog prihoda iste kategorije ljudi u najneslobodnijim državama (1.629 US$). Očekivani životni vijek je iznosio 80,1 godina u prvoj kvartili, u poređenju sa 63,1 godine, koliko iznosi u posljednoj kvartili.
BiH u ključnim komponentama ekonomske slobode ostvaruje (od 1 do 10 gdje viša vrijednost pokazuje viši nivo ekonomske slobode):
- Veličina vlade: bez promjene na 5,28
- Pravni sistem i vlasnička prava: povećanje na 5,83 sa 5,77
- Čvrstoća valute: povećanje na 8,60 sa 8,28
- Sloboda na međunarodnu trgovinu: povećanje na 7,50 sa 7,31
- Regulacije: povećanje na 7,66 sa 7,49
Međunarodni rejtinzi
Hong Kong ima najviši nivo ekonomske slobode u svijetu, sa rezultatom od 8,97 od 10., a prate ga Singapur (8,52), Novi Zeland (8,19), Švicarska (8,16), Ujedinjeni Arapski Emirati (8,15), Mauricijus (8,08), Jordan (7,93), Irska (7,90), Kanada (7,89) i Velika Britanija (7,87).
Ostale zemlje vrijedne pomena su Sjedinjene Američke Države (7,73 od 10), Japan (7,52), Njemačka (7,50), Rusija (6,69), Kina (6,44) i Indija (6,43).
O indeksu ekonomskih sloboda
Ekonomske slobode širom svijeta mjere stepen do kojeg politika i državne institucije podupiru ekonomsku slobodu. Izvještaj za 2015. je pripremljen od strane James Gwartney,sa Florida State Univerziteta ; Robert A. Lawson, sa Southern Methodist Univerziteta; i Joshua Hall, sa West Virginia Univerziteta.
Ovogodišnja publikacija ocjenjuje 156 država i Hong Kong. Izvještaj također ažurira podatke iz ranijih izvještaja tamo gdje je došlo do njihove promjene.Prijevod cijelog izvještaja možete naći na www.cpa-bih.org, a original na engleskom jeziku na www.freetheworld.com.